هر گونه رفتار و گفتار نیکى که از انسان سربزند، همین طور ترک سخن و عمل زشت یعنى انجام بایسته‏ ها و ترک نبایسته ‏ها، خواه کوچک باشد، خواه بزرگ و خواه کم باشد، خواه زیاد، از نظر اسلام، پسندیده و ارجمند است. بطور مثال؛ دادن چند دانه گندم به یک گنجشک ونجات انسان مؤمن و دانشمندى که از گرسنگى در حال مرگ است، هر دو، کارى انسانى، اخلاقى و ارزنده است، ولى تفاوت آنها به اصطلاح، از زمین تا آسمان است‏.در میان همه ارزشهاى اخلاقى، از جمله اخلاق سیاسى، چنین نوسانى وجود دارد و فضایل اخلاقى گرچه بطور مطلق، زیبا و پسندیده‏ اند، ولى در برابر یکدیگر، نسبى بوده، شدّت و ضعف دارند و حتى برخى را مى‏ توان فداى برخى دیگر کرد و همواره باید «اهمّ» بر «مهّم» ترجیح یابد و بر «اصول» بیش از «فروع» تأکید شود.

عناوین ارزشمندى چون، امر به معروف و نهى‏ از منکر، حفظ وحدت، عزّت، استقامت، خیرخواهى، رازدارى، تولّى و تبرّى و تألیف قلوب، به نظر ما در حیطه اخلاق‏ سیاسى، از اولویت نخست برخوردار است و سیاستمداران نظام اسلامى حتماً باید بدان متصّف باشند که به خواست خدا در این وبلاگ به تبیین آنها می پردازیم.

 1- امر به معروف و نهى از منکر

 «امر به معروف و نهى از منکر» از اصولى ‏ترین مسائلى است که مسلمانان در همه صحنه هاى اجتماعى و سیاسى، موظّف به رعایت آنند؛ مسؤولان و سیاستمداران اسلامى اگر به چنین وظیفه‏ اى اقدام نکنند در واقع، فلسفه حکومت را نادیده گرفته‏ اند و مسؤولیت خویش را زیر پا نهاده‏ اند.

تناسب امر به معروف و نهى از منکر با سیاست‏

در دیدگاه اسلام، ارتباط سیاست با امر به معروف و نهى از منکر بدیهى است و مى‏ توان گفت، لازم و ملزوم یکدیگرند و این اصل ارزشمند اسلامى، بیش از آنکه یک وظیفه فردى به حساب آید، یک اصل اجتماعى و سیاسى است و هر مسلمانى که در وادى سیاست گام زند، یا در پُستى اجتماعى قرار گیرد، نخستین وظیفه او امر به معروف و نهى از منکر است. قرآن مجید، این وظیفه عمومى را چنین ترسیم مى ‏کند:

 «الَّذینَ انْ مَکَّنَّاهُمْ فِى‏ الْارْضِ اقامُوالصَّلوةَ وَ اتَوُا الزَّکوةَ وَ امَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ‏ الْمُنْکَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْامُورِ» [1]

کسانى که اگر در زمین به آنان، قدرت دهیم، نماز را بر پاى دارند و زکات بپردازند و امر به معروف و نهى از منکر کنند و پایان کارها از آن خداست. [2]

از سوى دیگر، بازدهى اجراى صحیح امر به معروف و نهى از منکر چیزى جز نتیجه سیاست اسلامى یعنى تأمین مصالح امّت و دفع فساد از جامعه اسلامى نخواهد بود.

چنان که امیر مؤمنان صلوات‏الله علیه مى‏فرماید:

 «فَرَضَ‏اللَّهُ ... الْامْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةًلِلْعَوامِّ وَالنَّهْىَ عَنِ‏الْمُنْکَرِ رَدْعاً لِلسُّفَهاءِ»[3]

خداوند امر به معروف را براى (تأمین) مصلحت عمومى و نهى از منکر را براى طرد نابخردان، واجب کرده است.